Is rechts het nieuwe links?

14 maart 2022

Is rechts het nieuwe links?

 

Door Hans van Tellingen *)

 

Ik ben geboren in (december) 1966. Het jaar van ‘Pet Sounds’ van The Beach Boys, ‘Revolver’ van The Beatles. En ‘Aftermath’ van The Rolling Stones. Iconische albums. Ik ben groot fan. Nog steeds. Maar de jaren 60 representeerden meer dan alleen een decennium van briljante muziek. Het was het decennium van grote veranderingen. En in een aantal opzichten zeker ook ten goede. De luidkeelse roep om liefde, vrede, eerlijkheid, gelijkheid en vrijheid was fenomenaal. Nu zijn deze zaken soms wat met elkaar in tegenspraak, maar het streven daarnaar was mooi. Het ideaal was een ‘links’ ideaal. Links stond voor deze waarden. En het conservatieve ‘rechts’ stond erbij en keek ernaar. Links stond voor verandering, vrijheid van meningsuiting en de verheffing van het volk, de  ‘gewone man of vrouw’. En dat terwijl rechts stond voor de status quo, de onwil om te veranderen, de repressie, de intolerantie en het niet durven toestaan van meningen die niet ‘de juiste’ waren.

‘Vrijheid’ mijn levenscredo

De conclusie luidt, dat als ik zelf in de jaren 40 of 50 was geboren en mijn vormende jaren in de jaren 60 zouden zijn geweest, ik vast en zeker ook links was geweest. Logisch. Een andere keuze was er niet geweest voor iemand als ondergetekende. ‘Vrijheid’ is het centrale thema in mijn leven. Vrijheid van handelen. Vrijheid van ondernemen. En met name ook vrijheid van meningsuiting.

Klassiek liberalisme

Maar goed, mijn vormende jaren waren de jaren 80. Ook een ‘interessant’ decennium. Een decennium van economische crisis. Een dreigende atoomoorlog. En een decennium van de mafste mode en kapsels. Het gesternte was somber. Neerslachtig. En naargeestig. Voor het eerst kwam er dan ook kritiek op het linkse gedachtengoed. Was dat niet een naïef gedachtengoed? Waren we niet te vriendelijk voor die Sovjets? Schoven we niet teveel de misdaden van communistische regimes onder tafel? En was een te grote overheid niet een veel te grote belemmering om goed te kunnen ondernemen en de crisis te bezweren? Er woei een nieuwe wind door de wereld. Een (klassiek)liberale wind. Vanaf eind jaren 80 brak dan ook een periode aan van grote bloei. De jaren 90 waren uitzinnig. In positieve zin. En in velerlei opzichten. ‘Rechts’ had gewonnen. Het socialisme was op sterven na dood. En links moest zich herbronnen.

Links herpakte zich

Links moest zich herpakken. En aldus geschiedde. Links begon toen met een mars door de instituties. Media, onderwijs, ambtenarij en uiteindelijk ook het bedrijfsleven werden langzaamaan bevolkt door mensen met een links wereldbeeld.

En tja, vanaf deze eeuw, dit millennium, lijkt de ongebreidelde vrijheid uit de jaren 90 steeds verder weg van ons te varen. Want links, hoewel een minderheid behalend bij de stembus, heeft het voor het zeggen. Elitair links welteverstaan. Op zich mag dat. Kan dat. Maar het wordt vervelend als er geen tegenspraak geduld wordt. Als het streven naar gelijkwaardigheid -een nobel streven waar ook ik volledig achter sta- zo doorslaat dat het ‘woke’ wordt. Zodat Westerse mannen vrijelijk gediscrimineerd mogen worden. Dat het streven naar ‘inclusie’ in feite een autoritair, discriminatoir en ‘exclusief’ karakter kent. Door mensen met andere meningen zonder pardon te ‘cancelen’.

Maar ook dat ‘het klimaat’ heilig wordt verklaard. Terwijl het maar zeer de vraag is of wij als mensheid daar ook maar iets aan kunnen veranderen. Dat stikstof als uiterst schadelijk wordt gezien. Terwijl de uitstoot al met zo’n 70% is gedaald ten opzichte van 1990. Terwijl stikstof, net als CO2 trouwens, een onschuldig en tegelijkertijd onmisbaar gas is op aarde voor al het leven. En dat de norm van wat ‘een overdaad aan stikstof’ is, in omringende landen soms honderden malen hoger ligt dan bij ons.

Dat elke, rationele en onderbouwde kritiek op het coronabeleid in de kiem wordt gesmoord. Dat mensen die deze kritiek uiten, terwijl ze slechts de feiten benadrukken, worden weggezet als idioten. En ook worden bedreigd. Geloof me, ik weet waar ik het over heb.

En ja, op dit moment vindt de culminatie plaats van oorlogszuchtige taal jegens Rusland. Dat zwaar veroordeeld dient te worden door de aanval op een soevereine staat. Geen misverstanden. Er bestaat geen persoon met een grotere afkeer van geweld dan ondergetekende. Maar ‘olie op het vuur gooien’ is onverstandig lijkt mij. Links bepleit militair ingrijpen, bepleit raketten en tanks, wil het defensiebudget opeens verhogen en o ja, men klaagt over de hoge benzinekosten. En links doet tevens een oproep om Russen op alle fronten te cancelen.

Links is rechts en rechts is links

Het is de omgekeerde wereld. Links is rechts geworden. En rechts is links geworden.

En klopt dit ook altijd? Nee, natuurlijk niet, ik beschrijf een gemiddelde situatie. Ook aan de rechterkant zijn er sommige groeperingen dusdanig conservatief of reactionair dat ik mijzelf er niet in herken. En ook aan de linkerkant bestaan er gewoon mensen die anderen juist niet willen cancelen en die banderen in hun waarde willen laten.

Verder is ‘rechts’ een brede term. Zelf beschouw ik mijzelf als gematigd rechts. In ieder geval op economisch terrein. Ik ben groot pleitbezorger van de (MKB-)ondernemer in Nederland. En ja, dan heb je het opeens over bijna 2/3 van de Nederlanders die werkt voor een MKB-bedrijf, dé banenmotor van Nederland. In feite vormt het MKB de essentieelste sector in het land. Verder beschouw ik mijzelf als cultureel (mild) conservatief, in die zin dat de soevereiniteit van Nederland en de Nederlandse waarden gewaarborgd dienen te blijven. Maar in alle opzichten ben ik uiterst liberaal. Het maakt voor mij niet uit welke seksuele oriëntatie iemand heeft, of iemand wel of geen kleurtje heeft en welke godsdienst men aanhangt. In de persoonlijke sfeer pleit ik voor 100% vrijheid en de mogelijkheid om het leven volledig in te vullen naar eigen inzicht. Maar bovenal beschouw ik mijzelf als een pleitbezorger van de gewone man of vrouw, het ‘volk’ zo u wenst. En ja, die neiging zie ik inmiddels meer bij rechts dan bij links.

Denk in medemenselijkheid

Dus, is rechts het nieuwe links en links het nieuwe rechts? Nou, in ieder geval in zekere zin. Links kan onmogelijk claimen dat zij de wijsheid in pacht hebben en dat alleen zij het ‘goede’ in de mensheid vertegenwoordigen. Dat klopt gewoon niet. Laten we proberen om begrip voor elkaar te hebben, naar elkaar te luisteren, elkaar niet te cancelen en elkaar te omarmen als medemens. Denk niet in bubbels, denk niet in ‘verzuiling’. Maar denk in samenwerking en medemenselijkheid. Dan komt het vanzelf goed met de samenleving.

­­­­­­­­­­­­­­______________________________

*)       Hans van Tellingen is sociaal geograaf en is auteur, spreker en publicist. Als sociaal wetenschapper is Hans tevens een dossiervreter en een fanatiek waarnemer van maatschappelijke, economische en politieke ontwikkelingen. Hans publiceert vrijwel wekelijks artikelen in De Ondernemer, EW (Elsevier Weekblad), OpinieZ, Retailtrends, Emerce, Stadszaken en anderen. Hans is tevens landelijk bestuurslid van het Belang van Nederland, BVNL.

**)     Dit blog is op 5 maart 2022 ook geplaatst op www.nieuwrechts.nl.